You-Mens Logo

Menselijke reactiepatronen op stress

Ieder persoon is anders en reageert ook anders op stressfactoren. De vier meest voorkomende stressreacties worden hier uiteen gezet.


Klachten die bij lage cortisolwaarden passen

Algehele vermoeidheid

Pijn in je gewrichten 

Spierzwakte

Een lager libido 

Emotionele labiliteit

Moeite hebben met opstaan

Aankomen/afvallen

Pijn in de rug, vooral de onderrug 

Trek in zoet of zout

Je spieren zijn minder zichtbaar 

Duizeligheid (bij het opstaan)

Zwakker immuunsysteem

Een lage bloeddruk

Donkere kringen onder je ogen 

Hoofdpijn

Niet goed met stress om kunnen gaan 

Depressieve gevoelens

Schommelende bloedsuikers

 

De reactiepatroonschema’s zijn als volgt te lezen

  1. Uitgangspunt is een stijging van cortisol.
  2. Daarna volgt een periode van herstel, waarbij de cortisolwaarden laag zijn.
  3. Als stressoren nog aanwezig zijn, wordt hierop geanticipeerd en meer cortisol geproduceerd. Dit is de weerstandsfase.
  4. Als de stress blijft aanhouden, geven de bijnieren het op en storten wij in.
  5. Ziekte van Addison ontstaat niet zomaar. Het is een auto-immuun ziekte, dat wil zeggen een aandoening, waarbij door ons eigen immuunsysteem de bijnierschors wordt uitgeschakeld of vernietigd. De bijnierschors maakt dan te weinig bijnierschorshormonen cortisol en aldosteron. Als je met chronische vermoeidheid bij de huisarts komt zal hierop worden getest.

You-Mens Menselijk reactiepatroon1_stress_Cortisolcurve_EMB

phd. James L. Wilson

Dit zijn sterke persoonlijkheden met sterke bijnieren. Niets kan ze van de leg brengen. Ze kunnen wel eens een dip ervaren, maar krabbelen altijd weer met frisse moed op. Pas door ouderdom gaat de bijnier minder werken.

Uitzonderingen bij dit patroon zijn ernstig letsel of een emotioneel trauma. Dit kan de bijnieren in één klap onderuit halen, waardoor bijnieruitputting ontstaat en je tot niets meer in staat lijkt te zijn.

Herstel kan geheel of deels ontstaan. Soms vanzelf of met behulp van leefregels en aanpassingen in de voeding.

You-Mens_Menselijk reactiepatroon2_EMB_Online_Cortisol

Er zijn ook mensen met minder sterke bijnieren. Een vorm van bijnieruitputting kan al na één stressvolle gebeurtenis tot stand komen.
Ze hebben weinig weerstand tegen de stress en de bijnieren lukt het maar niet om voldoende cortisol te produceren.
Het is dan interessant om te kijken of we de weerbaarheid met leefstijlaanpassingen en voeding kunnen versterken.
Voor een nog nauwkeuriger behandeling kan het van belang zijn om naast de anamneses een EMB test af te nemen. Hierbij kunnen disbalansen die de stress uitlokken beter worden opgespoord en aangepakt.

You-Mens_Menselijk reactiepatroon3__Cortisolcurve_Stress_EMB

Mensen met dit patroon hebben redelijk sterke bijnieren. Door terugkerende stressreacties draaien de bijnieren overuren. Een vicieuze cirkel ontstaat tussen de weerstandsfase en uitputtingsfase. Dit kan lang goed gaan totdat…

Het hoeft niet fout te gaan en je hoeft ook geen bijnieruitputting te ervaren, maar gezond is deze staat niet.
Het couperen van de stress gaat steeds moeizamer met als gevolg een vergrote kans op; hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, allerlei klachten en suikerziekte.

Het is zaak om je klachten serieus te nemen en leefstijl en voeding aan te passen.

You_Mens_Cortisolcurve_Ontspanning_Endorfine

Bij dit patroon neemt de weerstand tegen stress geleidelijk af. Dit patroon past bij mensen die door de jaren heen vele vormen van stress hebben ervaren. Hun herstelvermogen verminderd naar iedere gebeurtenis.

Uiteindelijk is hun weerbaarheid gedaald en ervaren ze een continue vermoeidheid. Ook hier gelden weer leefstijladviezen maar hiervoor is veel inzet en tijd nodig.

Wil je weten hoe jij jouw disbalansen in je darmen kunt meten? Klik dan hier. Of neem vrijblijvend contact op.

Wil je meer weten over stress? Lees dan onderstaande blogs eens.