You-Mens Logo

Vakantie voorbij... maar waarom voelt je broek strakker?

Gewichtstoename na de vakantie

Vakantie voorbij en +3 kilo? Zo werkt gewichtstoename écht

Je komt terug van vakantie, stapt op de weegschaal en ziet ineens +2 of +3 kilo.
Je broek zit strakker, je buik voelt opgeblazen en je denkt: “Help, ik ben aangekomen in vet.”

Maar klopt dat wel? Vaak is die snelle gewichtstoename geen vet, maar vooral vocht. In dit artikel leg ik je uit hoe dat precies zit, waarom je gewicht zo snel kan veranderen en waarom een koolhydraatdieet vaak “wonderen” lijkt te doen.

Hoe werkt gewichtstoename in korte tijd?

Om vetmassa op te bouwen heb je een energie-overschot nodig.

  • 1 kilo vet = ongeveer 7700 kcal.
    Wil je in één week 2 kilo vet aankomen? Dan zou je 15.400 kcal meer moeten eten dan je verbrandt. Dat is ruim 2200 kcal extra per dag boven op je normale behoefte.

Voor de meeste mensen is dit simpelweg niet realistisch, zelfs niet op vakantie.

Het grote verschil tussen vet en vocht

Waar komen die extra kilo’s dan vandaan? Het antwoord zit in vocht en glycogeen.

  • Glycogeen = opgeslagen koolhydraten in spieren en lever.
  • 1 gram glycogeen bindt ongeveer 3–4 gram water.

Voorbeeld:

Eet je een avond pizza en brood (samen ± 100 gram koolhydraten extra)?

  • 100 g koolhydraten = 400 g water → totaal 500 g extra gewicht.
  • Op de weegschaal zie je hiervan vaak ± 400 g terug.

Doe je dit meerdere dagen achter elkaar, dan kan je makkelijk 1,5–3 kilo zwaarder zijn, zonder dat er vet bijkomt.

Waarom vakantie vaak zorgt voor extra vocht

Tijdens vakantie eet je vaak:

  • Meer koolhydraten → pasta, brood, ijsjes
  • Meer alcohol → verstoort vochtbalans en hormonen
  • Meer zout → zout bindt vocht in het lichaam
  • Hoger klimaat → lichaam houdt vocht vast ter bescherming

Deze factoren samen maken dat je weegschaal hoger uitslaat.

Koolhydraatarme diëten en “snel resultaat”

Misschien herken je dit: je begint een koolhydraatarm dieet en ziet binnen een week -2 of -3 kilo. Dat voelt als succes, maar:

  • Dit verlies is grotendeels vocht, geen vet.
  • Zodra je weer normaal koolhydraten eet, vult je glycogeenvoorraad zich opnieuw en komt het gewicht terug.

Dit verklaart waarom veel mensen in een “jojo” terechtkomen: niet door vet, maar door vochtwisselingen.

Waarom paniekreacties averechts werken

Veel mensen reageren na de vakantie door:

  • Streng te lijnen,
  • Koolhydraten en vetten te schrappen,
  • Fanatiek te gaan sporten.

Maar je lichaam ziet dit als stress:

  • Stresshormonen stijgen → kan juist vocht vasthouden.
  • Te weinig eten → vertraagt stofwisseling.
  • Te veel trainen zonder herstel → verhoogt vermoeidheid en honger.

Kortom: dit maakt het vaak alleen maar lastiger.

Slim herstel na de vakantie

Wat werkt wél om weer in balans te komen?

  1. Herstel je structuur – vaste eetmomenten, voldoende groente, eiwitten en gezonde vetten.
  2. Blijf koolhydraten eten – maar kies de juiste: volkoren, groente, fruit, peulvruchten.
  3. Drink voldoende water – om je vochtbalans te normaliseren.
  4. Beweeg regelmatig – wandelen of lichte krachttraining helpt glycogeen verbruiken.
  5. Weeg niet dagelijks – kijk naar hoe je kleding zit en hoe je je voelt.
  6. Of weeg dagelijks – en kijk naar het gemiddelde aan het einde van de week. Analyseer daarbij je voeding.

Conclusie: geen paniek om +3 kilo

Die extra kilo’s na de vakantie zijn bijna altijd vocht en glycogeen, niet vet. Voor echte vettoename moet je structureel een groot calorie-overschot hebben, en dat is in een paar dagen vakantie nauwelijks haalbaar.
 
Tenzij je echt 14 dagen lang leve de lol hebt gedaan en weinig bewogen.
 
Dus: laat je niet gek maken door de weegschaal. Focus op structuur, herstel en bewuste keuzes. Dan verdwijnen die “vakantiekilo’s” vaak vanzelf weer.